Nhãn tiêu da bò là loại trái cây được trồng rất phổ biến ở khu vực miền Trung; đặc biệt là ở Huế; bởi nơi đây chính là nguồn gốc của loại trái cây này. Khác với những loại trái cây khác thì nhãn tiêu da bò mang những đặc điểm đặc trưng và mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con nông dân. Nếu biết cách chăm sóc tốt nhất là vào thời điểm ra hoa của cây thì sẽ đem lại năng suất và chất lượng rất cao; và ngược lại thì không. Để có thể chăm sóc cây được tốt nhất là thời điểm cây ra hoa thì hãy theo dõi hết bài viết dưới đây.
Mục lục
Đặc điểm của nhãn tiêu da bò
Cái tên của cây có nguồn gốc vì loại nhãn này có lớp vỏ vàng sậm giống màu da bò. Đặc biệt nhãn da bò có vỏ quả khá mỏng; phần cơm thịt bên trong dày và hột rất nhỏ. Khi thưởng thức bạn sẽ cảm nhận được hương thơm mát; cùng vị ngọt thanh lưu lại trên đầu lưỡi; và dưới cuống họng. Những cây nhãn càng nhiều tuổi; thì phần thịt cơm bên trong lại càng dày; và quả sẽ càng ngọt và thơm hơn. Mỗi một chùm nhãn khi đạt tuổi thu hoạch có thể nặng tới 1,5kg đến 2kg.
Nhãn tiêu da bò
Không chỉ mang trong mình những đặc điểm nổi trội; nhãn tiêu da bò còn sở hữu bên trong nguồn dinh dưỡng khá dồi dào. Hàm lượng vitamin cùng khoáng chất cao hơn hẳn các giống nhãn khác; khiến nhãn được sử dụng để nấu chè; ăn sống và làm mứt rất được mọi người ưa thích nhất là trong mỗi dịp hè vào vụ.
Hơn nữa đây còn là một vị thuốc vô cùng bổ dường trong y học; theo y học những trái nhãn tiêu da bò thơm ngon này; còn có thể chữa được một số bệnh như trị mất ngủ; suy nghĩ, hồi hộp. Theo đông Y thì nhãn tiêu da bò có tác dụng bổ huyết; kiện tỳ và ích khí. Đây được coi như là một thần dược vừa có giá trị dinh dưỡng lại có giá trị kinh tế cao.
Đặc điểm của cây trong gia đoạn ra hoa
Nhãn da bò được xem là loại cây vô cùng dễ tính và dễ chăm sóc. Tuy nhiên từ năm 2015 trở lại đây; cây nhãn tiêu da bò đã bị đối tượng nhện lông nhung (Eriophyes dimocarpi) tấn công; và trở thành dịch bệnh nguy hiểm (bệnh chổi rồng) trên cây trồng này. Chính vì thế, nhiều nhà vườn đã chán nản; và họ chuyển sang canh tác trồng các loại cây khác ít sâu bệnh hơn. Tuy nhiên; mặc dù hiện nay các vườn nhãn còn lại vẫn có bệnh chổi rồng tấn công; nhưng một số vườn vẫn đạt năng suất ra hoa cao lên đến 70%; có những cây vượt trội thì năng suất ra hoa có thể lên đến 90%.
Một vài lưu ý chăm sóc cây trong quá trình ra hoa
Đặc điểm của giống cây này là ra hoa trên ngon; bên cạnh áp dụng đúng kỹ thuật xử lý ra hoa; và chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho cây; thì việc quản lý tốt cơi đọt cuối cùng để chuẩn bị xử lý ra hoa; là vấn đề quyết định đến tỷ lệ ra hoa của cây nhãn tiêu da bò. Qua đây xin giới thiệu đến quý bà con một số lưu ý khi canh tác nhãn tiêu da bò; trong thời kỳ xử lý ra hoa nhằm nâng cao tỷ lệ ra hoa; đậu trái; đạt ăng suất cao từ đó gia tăng thu nhập cho bà con nông dân trong quá trình trồng.
Giai đoạn trước khi cây ra hoa
Khi cây chuẩn bị nhú mầm để ra hoa khoảng 1cm (tùy tình trạng sinh trưởng của cây; mà quyết định xử lý ra hoa ở cơi đọt thứ 2 hoặc thứ 3): bà con tiến hành phun các loại thuốc phòng trừ nhện; và phun lặp lại sau 7 ngày để quản lý tốt cơi đọt này; để đảm bảo rằng mầm hoa nhú ra không bị sâu bệnh hại tấn công.
Nhện lông nhung tấn công hoa
Bên cạnh việc phòng chống các loại sâu bệnh; thì nhà vườn phải tiến hành bổ sung phân bón lá có hàm lượng lân cao như MKP (0-52-34); hoặc NPK (10 – 60 – 10) kết hợp với việc bón gốc các loại phân bón có chứa hàm lượng lân cao (DAP); để tăng sức đề kháng cho cây; và tăng khả năng ra hoa.
Chú ý khi phun thuốc:
– Cần sử dụng các loại thuốc có đặc tính trị nhện; thuốc ít độc, thuốc sinh học; và nên luân phiên thuốc có hoạt chất khác nhau; để giảm khả năng kháng thuốc của các loại nhện.
– Hãy sử dụng thuốc một cách đúng liều lượng; và lượng nước trên đơn vị diện tích; không cần tăng liều; hạn chế và không phối trộn các loại thuốc cho cây.
– Nên dùng vòi phun với cần phun dài phun đều tán cây; đảm bảo thuốc tiếp xúc được với nhện ở 2 mặt lá.
Giai đoạn cây ra hoa
Khi mầm ra hoa dần có dấu hiệu chuyển sang màu xanh lá lụa (lá non có màu xanh đọt chuối): tiến hành xử lý thuốc kích thích ra hoa nhãn bằng thuốc KClO3 (Chlorat kali); với liều lượng khuyến cáo ghi trên bao bì. Sau khi tưới thuốc xong cần tưới nước liên tục 3 ngày; để tất cả các loại hóa chất bạn phun lên cây có thể hòa tan và phát huy tác dụng.
Giai đoạn cây ra hoa
Sau thời gian phun từ 7 đến 10 ngày sau khi tưới thuốc kích thích ra hoa; thì tiến hành khoanh cành từ 5 – 10 mm; chú ý mỗi cây nên chừa 1- 2 nhánh thở; kết hợp với việc siết nước mương vườn cạn. Khoảng 25 – 30 ngày sau khi khoanh cành thì hoa bắt đầu nhú.
Trong khi ra hoa
Khi mà hoa ở đầu cành bắt đầu nhú ra; giai đoạn này cần thăm vườn thường xuyên; để phát hiện thời điểm hoa nhú sớm nhất (2-3 cm); và tiến hành việc phun ngừa nhện lông nhung; tránh tình trạng phun thuốc trừ nhện trễ khi hoa nhú đã dài; khi đó nhện đã tấn công phát hoa; và gây nên chổi rồng trên hoa. Nên phun lặp lại 2 hoặc 3 lần (tùy theo áp lực bệnh trên vườn); để đảm bảo rằng khi hoa nở không bị nhện lông nhùng tàn phá.
Trong khi ra hoa
Bên cạnh việc theo dõi tình hình sâu bệnh; bắt đầu tưới nước trở lại liên tục 3-5 ngày (ngày đầu tưới ít và tăng dần lên; tránh tình trạng cây bị sốc nước sau thời gian dài bị siết nước); và bón phân cho cây bằng các loại phân có đầy đủ NKP để giúp cây khỏe; để hoa phát triển được tốt hơn và tăng khả năng đậu trái.
Ở gia đoạn này bạn có thể pha chúng kế hợp thuốc trừ nhện với các loại phân bón lá trung; vi lượng có chứa Boron để giúp tăng khả năng thụ phấn cho cây; đặc biệt là khi cây trổ hoa vào những tháng có mưa nhiều. Đặc biệt, ngưng phun xịt các loại thuốc hóa học; và phân bón lá cho cây; khi hoa bắt đầu nở; vì lúc này sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng thụ phấn của hoa.
Sau khi hoa đã nở
Khi hoa đã nở hết và chuyển vào giai đoạn đậu trái được khoảng 1 tháng (hoặc đường kính trái 0,3-0,5cm); thì tiến hành bón phân nuôi trái; và phun ngừa các loại sâu đục cuống trái. Trên nhãn tiêu da bò thì bệnh hại không đáng ngại; và các loại sâu bệnh xuất hiện ít nên có thể hạn chế hoặc không phun thuốc hóa học.
Khi cây đậu trái
Giai đoạn trổ hoa thì có thể sử dụng các loại thuốc như:
