Trong khi dịch bệnh diễn biến ngày một phức tạp, việc xuất nhập khẩu của các nước cũng bị ảnh hưởng rất nhiều. Nhất là Thái Lan, quốc gia có kim ngạch xuất khẩu sản phẩm này lớn nhất thế giới. Theo Chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse cho biết. Tính riêng trong năm 2021 lượng gạo được nước này xuất khẩu chỉ đạt 6,5 triệu tấn. Đây là mức ảm đạm nhất từ trước đến giờ của nền kinh tế này. Vậy nguyên nhân là do đâu? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé.
Tình trạng xuất khẩu của Thái Lan
Lượng gạo xuất khẩu của Thái Lan được cho là sẽ phục hồi nhẹ so với khối lượng 5,8 triệu tấn được dự kiến trong năm 2020. Mức thấp nhất trong 20 năm qua do sức mua toàn cầu yếu đi. Tất cả là vì chịu ảnh hưởng của dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19.
Lượng gạo xuất đi của Thái giảm mạnh
Phóng viên TTXVN tại Bangkok dẫn lời chủ tịch danh dự Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) Chookiat Ophaswongse cho biết. Xuất khẩu gạo của quốc gia Đông Nam Á này trong năm 2021 vẫn ảm đạm. Với mức tốt nhất chỉ là 6,5 triệu tấn trong năm nay. Mức này tăng nhẹ so với mức ước tính 5,8 triệu tấn. Tương đương với giá trị từ 110-120 tỷ baht (3,65-3,98 tỷ USD) trong năm 2020. Đây là một con số không mấy khả quan cho tình trạng xuất khẩu của nước này.
Những nguyên nhân khiến xuất khẩu gạo giảm
Sau nhiều khảo sát đánh giá, chúng ta thấy được lý do của dự báo này. Đó là người tiêu dùng trên toàn thế giới có xu hướng tiết kiệm tiền và mua gạo với giá rẻ hơn. Chẳng hạn như Malaysia, vốn đã từng mua gạo từ Thái Lan và Việt Nam. Hiện nay đã bắt đầu mua nhiều gạo hơn từ Ấn Độ vốn có giá rẻ hơn.
Ngoài ra, tình trạng thiếu container cũng là một trở ngại đối với triển vọng xuất khẩu của Thái Lan. Nhất là đối với mặt hàng gạo. Hội đồng các công ty giao vận quốc gia Thái Lan (TNSC) dự báo tình trạng này sẽ kéo dài trong 6 tháng.
Covid đã khiến Thái Lan giảm xuất khẩu mặt hàng này
Một nguyên nhân nữa ảnh hưởng đến triển vọng xuất khẩu gạo của Thái Lan là sản lượng gạo trong nước tương đối thấp. Các nhà máy xay xát và thương nhân trong nước dự trữ nhiều hơn. Từ đó dẫn đến giá gạo trong nước tăng.
Sản lượng gạo đã qua xay xát của Thái Lan ước tính đạt 18 triệu tấn gạo trong niên vụ 2020/2021. Mức này tăng so với mức 16,5 tấn trong niên vụ 2019/2020. Ông Chookiat cho rằng sự tăng giá của đồng baht không có lợi cho xuất khẩu. Đồng nội tệ này có thể tăng giá tới mức dưới 28 baht/1 USD trong năm nay. Với sự tăng giá này, gạo Thái Lan có thể mất đi vị trí xuất khẩu của mình khi rất nhiều quốc gia cũng đang chú trọng vào sản xuất mặt hàng này.
Tình hình thị trường gạo trên thế giới
Theo như chia sẻ của ông Chookiat, năm nay, sản lượng vụ mùa mới của Việt Nam từ vụ Đông Xuân trong tháng 2 đến tháng 3 được dự báo sẽ rất tốt. Trong khi Trung Quốc vẫn kiểm soát lượng tồn kho ở mức cao 120 triệu tấn. Trung Quốc sẽ tiếp tục xuất gạo cũ sang thị trường châu Phi. Trong năm nay sau khi xuất khẩu từ 2,5 đến 3 triệu tấn gạo trong năm 2020.
Cán cân xuất khẩu đang dần thay đổi
Thái Lan là nước xuất khẩu mặt hàng gạo hàng đầu thế giới trong nhiều năm, nhưng gần đây đã tụt xuống sau Ấn Độ và Việt Nam. Năm 2019, nước này đã xuất khẩu 7,58 triệu tấn gạo, thu về 131 tỷ baht, giảm 32% về lượng và 25% về giá trị so với năm trước đó.
Theo số liệu công bố ngày 2/12/2020 của Bộ Thương mại Thái Lan, lượng gạo xuất khẩu của nước này trong năm 2020 (tính đến tháng 11) đạt 5,1 triệu tấn, giảm 28% so với cùng kỳ năm 2019 và 2020 có thể là năm lượng gạo xuất khẩu thấp nhất kể từ khi thế giới bước sang thế kỷ 21. Dưới tác động của đại dịch, nhiều điều đã thay đổi.
