Tỏi Lý Sơn từ lâu đã rất nổi tiếng với hương vị đặc trưng khác với các loại tỏi khác. Đây được xem như một loại tỏi đặc sản của nước ta. Nhờ được trồng tại huyện đảo Lý Sơn của tỉnh Quảng Ngãi, với thời tiết cũng như thổ nhưỡng phù hợp nên tỏi nơi đây có vị thơm và ngon rất đặc trưng. Được ưu ái về điều kiện tự nhiên để trồng tỏi, người dân nơi đây đã bắt đầu có những đổi mới trong việc trồng tỏi. Hướng đến mục tiêu nông nghiệp sạch, trồng và cho ra các sản phẩm sạch từ tỏi. Góp phần nâng cao chất lượng và khẳng định hơn vị thế cho thương hiệu tỏi Lý Sơn. Cũng như mang lại năng suất trồng trọt cao hơn. Nâng cao nguồn thu nhập hơn cho những người dân tại “Vương quốc tỏi”.
Mục lục
Trồng tỏi là nghề chính tại huyện đảo Lý Sơn
Huyện đảo Lý Sơn được mệnh danh là một “Vương quốc tỏi”. Tại nơi đây, trồng tỏi được xem là một nghề đem lại thu nhập chính. Bên cạnh việc đi biển đánh cá. Chính nhờ điều kiện tự nhiên, khí hậu và thổ nhưỡng riêng biệt. Cây tỏi được trồng ở Lý Sơn có mùi hương và vị cay nồng tinh túy đặc trưng. Khác hẳn so với các loại tỏi khác. Khởi sinh từ núi lửa trăm năm. Cùng với tinh chất tỏi kết tạo từ cát biển đảo san hô, đá địa chất. Từ đây, tỏi Lý Sơn được định danh xứ “vua tỏi” hiếm nơi nào có được từ địa chất, địa tầng.
Tỏi Lý Sơn nổi danh khắp nước với hương vị thơm ngon đặc trưng
Tỏi Lý Sơn nổi tiếng và được ưa chuộng tại khắp các nơi. Với diện tích trên 330 ha đất trồng hành, tỏi. Mỗi năm huyện đảo Lý Sơn cung cấp cho thị trường khoảng 2.000 tấn tỏi khô, 3.500 tấn củ hành. Tuy nhiên, chỉ trong vài năm, nhu cầu sản lượng cung ứng thị trường tăng cao. Khiến nhà nông chạy đua năng suất, sản lượng bằng mọi giá. Không ít người dân nơi đây đã sử dụng phân bón hoá học để tăng sản lượng. Hàng trăm tấn phân bón hóa học, thuốc trừ sâu mỗi năm đã đổi chất vùng chuyên canh tỏi quá tải. Vụ mùa, sản lượng tăng nhưng chất lượng tỏi có nguy cơ bào mòn. Môi trường sinh thái và mạch nước ngầm ô nhiễm không có điểm dừng. Tỏi cũng trở nên không đạt đúng chất lượng.
Hướng việc trồng tỏi theo hướng mới – xanh và sạch
Trước tình hình được xem là nguy cấp như trên, các nông dân trẻ đã tạo ra hướng đi mới cho tỏi Lý Sơn. Với mong muốn khôi phục, phát triển nghề trồng tỏi theo hướng xanh, sạch. Phục vụ đời sống, du lịch trên “đảo tỏi”. Tạo nên những sản phẩm chất lượng hơn mang thương hiệu tỏi Lý Sơn.
Tiêu biểu là anh Đặng Quang Trọng, một người con của đảo Lý Sơn. Anh đã phát triển một vườn tỏi được trồng bằng phương pháp hưu cơ. Vườn tỏi này có diện tích khoảng 400 m2. Mỗi lần về quê chứng kiến người dân còn sử dụng phân bón hóa học làm sản lượng tăng. Nhưng chất lượng tỏi có nguy cơ bào mòn. Bên cạnh đó môi trường sinh thái ô nhiễm. Điều này khiến anh vô cùng trăn trở và lo lắng. Nó thúc đẩy anh tạo nên vườn tỏi hữu cơ để cải thiện tình trạng ô nhiễm.
Việc trở về quê để trồng tỏi hữu cơ đã khiến anh phải đánh đổi nhiều. Anh đã bỏ công việc ổn định ở TPHCM để trở về Lý Sơn lập nghiệp. Với mong muốn tạo nên tỏi sạch. Bảo vệ môi trường đất và nước tại hòn đảo quê hương. Khác với tỏi trồng đại trà, thời gian thu hoạch tỏi hữu cơ thường lâu hơn. Năng suất tất nhiên cũng thấp hơn. Nhưng bù lại, giá tỏi tươi thành phẩm của anh giá cao gấp vài, ba lần giá thị trường. Bởi vì tỏi sạch an toàn cho sức khỏe nên được thị trường tiếp nhận với giá cao hơn.
Phục hồi lại đất trồng tỏi
Muốn tỏi sạch thì đất trồng tỏi phải sạch. Do đó anh bắt tay vào phục hồi đất đầu tiên. Anh mua phân chuồng ủ sâu dưới đất. Thay thế cho lớp cát cỗi, đất đồi bạc màu. Phương thức canh tác tỏi hoàn toàn tự nhiên với phân hữu cơ là vật phẩm cá, rong biển, mùn rác hữu cơ từ nhà máy rác sinh hoạt. Bánh dầu được ủ cải tạo đất, xuống giống. Kết thúc vụ tỏi, chuyển qua trồng đậu phộng để cải tạo đất. Với cách cải tạo đất này, môi trường đất đã được cải thiện đáng kể.
Việc trồng tỏi sạch bằng các chất hữu cơ đang thu lại được kết quả rất khả quan
Hướng đi trồng tỏi sạch này của anh Trọng rất hiệu quả và khả quan. Anh chia sẻ: “Năm nay, năng suất đạt 60-70% so với năng suất người dân làm bình thường. Giá nông sản mình bán từ 250.000-350.000 mỗi ký. Tất cả sản lượng đã được người mua đặt hết rồi”. Điều này cho thấy tỏi hữu cơ của anh Trọng trồng rất “hút hàng”.
Tương tự với anh Trọng. Anh Nguyễn Văn Nhật cũng đau đáu về thời tỏi ít phân, ít thuốc, chưa bám mùi hóa chất. Chính vì vậy anh cũng bắt tay trồng tỏi sạch sinh học. Hướng đến sản phẩm an toàn. Anh cải tạo đất bằng phân vi sinh từ rong biển. Dùng phân bón hữu cơ và thuốc trừ sâu sinh học. Nói không với các chất hóa học. Sau hai năm thí điểm và tự điều chỉnh liệu trình trồng trọt, dinh dưỡng năng suất tỏi dần được cải thiện rất nhiều.
Trồng tỏi theo hướng sinh học an toàn
Bên cạnh những loại phân bón hữu cơ quen thuộc trên. Anh Nhật còn tự tay pha chế thuốc trừ sâu sinh học. Có nguồn gốc từ các sản phẩm thiên nhiên như ớt, gừng, tỏi theo tỉ lệ nhất định. Vườn tỏi của anh dần được cải thiện tốt hơn. Đến năm thứ ba theo đuổi ước mơ tỏi sạch, sản lượng tỏi đã được cải thiện đáng kể. Giúp anh phần nào thực hiện được giấc mơ trồng tỏi sạch.
Với điều kiện tự nhiên ban tặng nhiều thứ cho vùng đảo Lý Sơn. Theo “vua tỏi” Lý Sơn Nguyễn Văn Định, nên biết phát huy những điểm mạnh này. Đảo Lý Sơn có nguồn phân bón hữu cơ tuyệt vời từ rong biển, từ xác cá, vi sinh vật tấp vào bờ. Thế nên không lý do gì mà người dân nơi đây không tận dụng nó để phát triển nông nghiệp hữu cơ. Cái cần nhất hiện nay là chính quyền sớm xác lập vùng sản xuất chuyên canh nông nghiệp sạch. Mở ra được hy vọng mới về tăng giá trị nông sản, nhất là tỏi tại nơi đây.
Huyện đảo Lý Sơn hướng nông dân trồng tỏi sạch
Giữ thương hiệu tỏi Lý Sơn cả về chất lẫn lượng, khuyến khích sử dụng sinh phẩm tự nhiên thay cho hóa chất đang được chính quyền khuyến khích lựa chọn. Bên cạnh đó, chính quyền cần có sự quyết liệt với những chính sách mở khuyến khích nhà đầu tư. Đồng hành cùng nhà nông tìm giải pháp trồng sinh học. Có như vậy thì giấc mơ nông nghiệp sạch mới trở thành hiện thực. Bởi chỉ một vài cá nhân theo đuổi tỏi sạch.Còn những vườn tỏi “hàng xóm” vẫn giữ nguyên việc dùng phân bón, thuốc trừ sâu hóa học thì cũng không được gì. Bởi chúng sẽ gây ảnh hưởng ít nhiều. Không tạo nên được sự đồng bộ trong việc trồng tỏi sạch.
Trong tương lai, việc trồng tỏi sạch Lý Sơn sẽ được mở rộng và đồng bộ hơn
Hướng đi mới này đang được nhiều người ủng hộ và hưởng ứng. Bà Phạm Thị Hương, Phó Chủ tịch HĐND huyện đảo Lý Sơn cho rằng, sản xuất nông nghiệp sạch. Đặc biệt là tỏi hữu cơ đang là hướng đi mới. Hướng huyện đảo để Lý Sơn đến các tiêu chí xanh, sạch, đẹp. Tạo nên được các sản phẩm an toàn, chất lượng. Nâng cao thương hiệu tỏi Lý Sơn.
Đưa ra giải pháp để thực hiện mục tiêu nông nghiệp sạch
Để thực hiện được ước mơ nông nghiệp sạch trên hòn đào quê hương. Huyện Lý Sơn đã đề ra những mục tiêu và giải pháp cụ thể. Huyện đã yêu cầu các phòng chức năng nghiên cứu các giải pháp. Để tiến hành quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh về nông nghiệp sạch. Thu hút, kết nối các nhà đầu tư làm nông nghiệp sạch. Đồng thời, gắn việc sản xuất này với phát triển du lịch. Việc này sẽ giúp các khách du lịch được chứng kiến tận mắt quy trình trồng tỏi sạch. Tạo nên niềm tin cho khách hàng. Bên cạnh đó còn quảng bá được các sản phẩm. Giúp địa phương thu được một phần kinh phí trong việc tổ chức du lịch.
Bà Phạm Thị Hương nhận xét về kế hoạch sắp tới như sau: “Địa phương ủng hộ việc trồng tỏi hữu cơ bởi không chỉ tăng giá trị cho chính sản phẩm đặc trưng vùng đất tỏi mà còn tăng giá trị gia tăng cho du lịch, dịch vụ. Chẳng hạn, sẽ kết hợp để khách du lịch tham quan, trải nghiệm trồng tỏi hữu cơ thì sẽ cải thiện được thu nhập của người dân nơi đây”. Như vậy nhìn chung với các phương án đã đề ra, các sản phẩm của huyện đảo Lý Sơn sắp tới sẽ được biết đến nhiều hơn. Đem lại nguồn thu nhập cao hơn cho người dân.
