Trước khi thay đổi mô hình chăn nuôi hay vật nuôi, điều đầu tiên người chăn nuôi cần làm là tìm hiểu kỹ về mọi mặt của loài vật nuôi đó. Về đặc điểm cơ thể, khả năng thích nghi với môi trường sống, các bệnh thường gặp và nhiều thông tin khác nữa. Những thông tin trên sẽ giúp người nuôi cảm thấy an tâm hơn rất nhiều, tăng khả năng thành công của một mô hình chăn nuôi mới. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bà con nông dân về các biện pháp chăn nuôi gà Tây (gà Lôi). Chỉ rõ ra những lưu ý trong kỹ thuật nuôi cần lưu ý để mọi người dễ hiểu và học tập. Có thể áp dụng ngay xây dựng mô hình chăn nuôi mới tại gia đình hay cải cách lại quy mô chăn nuôi ở hộ gia đình.
Những điều cần biết về gà Tây
Gà tây (Meleagrisgallopavo) hay còn gọi gà Lôi, là loài gia cầm có nguồn gốc từ châu Mỹ. Hiện được nuôi nhiều ở nước ta. Gà tây có màu lông bông xám đen hoặc xám trắng, một số ít có màu lông trắng. Gà trống có lông màu sặc sỡ, mào và tích tròn dài lòng thòng. Thịt gà tây thường được người Mỹ và người các nước phương Tây dùng cho các món nướng và ngày nay, chúng được dùng nhiều cho lễ Tạ ơn hay những buổi tiệc gia đình. Là thực phẩm chính của nhiều món ăn trong thực đơn châu Âu.
Gà tây có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Có lẽ người Pháp và người Ấn Độ đã đưa nó vào Việt Nam từ thời họ đặt chân đến nước ta. Thời đó, dân ta không mặn mà với gà tây vì chê thịt gà tây nhạt, không thơm ngon. Người ta nuôi gà tây chủ yếu là để cho “Tây” ăn. Thế nhưng gần đây, một mặt “Tây” vào Việt Nam ngày càng đông nên yêu cầu về gà tây cũng tăng lên. Mặt khác, dân ta cũng bắt đầu thích ăn gà tây. Nhiều đám cưới, đám lễ đã sử dụng gà tây làm “chủ lực” để xếp cỗ.
Chọn giống gà Tây tốt nhất
Tuy cùng giống nhưng gà này lại có nhiều đặc điểm khác nhau. Giống to con, nặng cân, giống nhỏ con nhưng thịt ngon,… Hầu hết các loại giống lại đều có sắc lông và vóc dáng vô cùng khác nhau. Do đó, tùy thuộc vào mục đích kinh doanh của mình mà bà con hãy lựa chọn giống theo ý muốn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất bà con nên chọn giống gà ở nhiều nơi khác nhau. Hạn chế hiện tượng đồng huyết vì khả năng gà con sẽ bị dị tật là rất cao.
– Bà con nên lựa những con giống khoẻ mạnh, không xuất hiện dị tật, đi lại lanh lợi, nhanh nhẹn. Điều này sẽ giúp gà dễ dàng thích nghi với môi trường mới, ít mắc bệnh tật.
– Bà con nên chú ý lựa chọn những con không kén ăn, biết tìm đường về chuồng khi trời tối. Ngoài ra, những con gà thường có thói quen nhập đàn với gà hàng xóm cũng sẽ mang đến nhiều phiền phức cho bà con trong quá trình chăn nuôi và chăm sóc. Tuy nhiên, với một số gà giống chưa được thuần hoá, bà con có thể thử tập cho gà sống trong chuồng một thời gian đầu có thể giúp gà quen dần với cách ăn nết ở. Giúp chúng đi vào nề nếp sau một thời gian thích nghi với môi trường.
– Tuỳ dòng giống mà bà con cần lựa chọn kích thước tương xứng, thân to, ngoại hình đẹp…. Gà cần có sắc lông mượt, dáng đi vững chãi, chững chạc là tốt nhất.
Đặc điểm giống và chọn giống
Vì có nguồn gốc từ nước ngoài nên ngoại hình có khác biệt hoàn toàn với những giống gà Việt Nam thuần chủng. Gà tây có màu lông bông xám đen hoặc xám trắng, một số ít có màu lông trắng, gà trống có lông màu sặc sỡ, mào và tích tròn dài lòng thòng. Gà trưởng thành 28-30 tuần tuổi có thể đạt 5-6 kg/con trống và 3-4 kg/con mái và bắt đầu đẻ trứng. Gà tây tự ấp, mỗi lứa đẻ 10-12 quả, trọng lượng trứng 60-65 g/quả. Thời gian ấp nở 28-30 ngày, tỷ lệ ấp nở 65-70%, tỷ lệ nuôi sống 60-65%, sản lượng trứng 70-80 quả/mái/năm. Tỉ lệ trứng thấp hơn khá nhiều so với các gia cầm khác như gà ri, vịt,…
Chuẩn bị úm gà Tây con từ 1-4 tuần tuổi
Lồng úm: Nguyên liệu chính để chế tác lồng úm là gỗ, nẹp tre hay lưới mắt cáo 1x1cm, có nắp đậy, kích thước 2x1x0,5m. Trong tuần úm đầu tiên, nên thay giấy lót hàng ngày, 3 tuần lễ đầu phải úm cho gà đủ ấm và tránh chó, mèo, chuột… Mật độ úm gà tây: 1-2 tuần: 50 con/m2; 2-4 tuần: 25 con/m2. Không nên úm quá dày đặc trứng sẽ nở không đồng đều.
Nhiệt độ úm: Dùng đèn điện 75W sưởi ấm và thắp sáng, 1 bóng/m2 lồng úm có thể úm bằng gas. Hoặc đèn dầu, nhưng phải đủ nhiệt cho gà. Tuần thứ 1: từ 35-32 độ C. Tuần thứ 2: 31-29 độ C. Tuần thứ 3: 28-25 độ C. Tuần thứ 4: Nhiệt độ bình thường. Mỗi tuần giảm dần 3 độ C là thích hợp. Đừng để nhiệt độ quá nóng hay quá lạnh, điều này sẽ gây bệnh cho gà con.
Thức ăn: Cho gà ăn bắp xay nhuyễn trong giai đoạn 1-2 ngày tuổi. Từ ngày thứ ba trở đi, bắt đầu cho ăn thức ăn hỗn hợp của gà con: protein thô 22%, năng lượng trao đổi 2.900-3.000 Kcal/kg thức ăn. Tuần thứ 1: 20-30 g/con ngày. Tuần thứ 2:420-50 g/con ngày. Tuần thứ 3: 60-70 g/con ngày. Tuần thứ 4: 80-100 g/con ngày. Cho gà ăn nhiều lần trong ngày (ít nhất 4-5 lần/ngày). Không nên cho ăn quá nhiều mà chia thành khẩu phần để gà hấp thu và tiêu hóa tốt nhất.
Nước uống: Dùng nước sạch, mát đựng trong bình nhựa cho gà uống. Nên bổ sung sinh tố tổng hợp: B-complex hoặc Ovimix cho gà uống. Đảm bảo đủ nước và các khoáng chất để gà được phát triển toàn diện.
Chăm sóc trong giai đoạn gà choai 5-8 tuần tuổi
Chuồng nuôi: Chuồng nuôi nên lót trấu 8-10cm, thoáng mát, khô ráo, sạch sẽ… Mật độ 8-10 con/m2, chuyển dần sang giai đoạn thả vườn. Cho gà không gian tự do hoạt động và tiếp xúc ánh nắng trực tiếp nhiều hơn.
Thức ăn: Thức ăn của gà Tây phải đáp ứng được nhu cầu năng lượng trong giai đoạn tăng trưởng nhanh này. Yêu cầu protein thô 20%, năng lượng trao đổi 2.800-2.900 Kcal/kg thức ăn, có thể dùng thức ăn hỗn hợp hoặc thức ăn tự trộn. Nhưng phải cân đối đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhất là đạm, khoáng và sinh tố… Gà tây có khả năng tiêu hóa và hấp thụ tốt thức ăn thô xanh. Cho nên ngay từ giai đoạn này cần tập trung cho gà ăn rau xanh. Cho ăn 3-4 lần/ngày. Theo dõi và gia giảm bữa ăn sao cho phù hợp với thể lực của gà.
Nước uống: Cung cấp đầy đủ nước sạch và mát cho gà. Đảm bảo gà uống nhiều nước để đào thải độc và lọc cơ thể.
Chăm sóc cho gà trong giai đoạn thả vườn
Chuồng nuôi: Nên lót trấu 8-10cm, thoáng mát, khô ráo, sạch sẽ, trong chuồng nên gác kèo đậu cho gà ngủ, nghỉ, mật độ 4-5 con/m2. Có thể nuôi gà bằng chuồng sàn, trên ao thả cá sẽ cho hiệu quả kinh tế cao hơn.
Thức ăn: Yêu cầu protein thô 16-18%, năng lượng trao đổi 2.800-2.900 Kcal/kg thức ăn.
Nước uống: Cung cấp đầy đủ nước uống sạch và mát cho gà dưới bóng mát các gốc cây.
Vỗ béo: 7-10 ngày trước khi xuất bán, nên vỗ béo gà tây bằng lúa, gạo, tấm, bắp xay nấu.
Giai đoạn nuôi gà tây hậu bị thả vườn: Cần lưu ý cho gà ăn vừa phải để khống chế khối lượng. Tránh mập quá hay ốm quá, gà đều đẻ kém. Không vỗ béo gà hậu bị để nuôi sinh sản. Đảm bảo nguồn thực phẩm cho gà pgats triển chuẩn bị sính sản.
Chăm sóc giai đoạn gà sinh sản
Thức ăn: Thức ăn cho gà đẻ yêu cầu cao hơn gà thịt, protein thô 18-20%. Năng lượng trao đổi 2800-2900 Kcal/kg thức ăn. Cho nên cần bổ sung thêm thức ăn giàu đạm, khoáng và sinh tố cho gà như: cá, tôm, cua… Gà tây ăn nhiều rau xanh, mỗi ngày có thể ăn từ 300-400 g/con.
Ghép trống mái: Từ tuần tuổi thứ 25-26, nên ghép trống mái theo tỷ lệ thích hợp, 1 trống/5-6 mái.
Ổ đẻ: Đóng bằng nẹp hay ván gỗ, kích thước 1,2×0,4×0,6m, để xung quanh vách chuồng.
Bảo quản trứng ấp: Bảo quản trứng trong phòng mát 18-200 độ C là tốt nhất. Nếu không có điều kiện thì chỉ nên bảo quản trứng tối đa là 5-6 ngày, trước khi đưa vào máy ấp.
Giữa các chu kỳ sinh sản cần cho gà có thời gian nghỉ ngơi hồi phục sức khỏe. Đảm bảo chất lượng trứng của các chu kỳ sinh sản tiếp theo.
Phòng bệnh trên gà Tây
Phòng bệnh trên gà là vô cùng quan trọng, đảm bảo rằng gà phát triển và sinh sản tốt. Thực hiện 3 sạch: ăn sạch, uống sạch, ở sạch, cần bổ sung kháng sinh và vitamin cho gà 3-5 ngày để tăng sức đề kháng và chống stress. Thường xuyên theo dõi đàn gà để phòng, trị bệnh kịp thời. Giai đoạn gà con, gà tây hay bị bệnh đậu, bệnh đường hô hấp, bệnh đường tiêu hóa,… Cần thăm khám và phát hiện kịp thời để tránh bệnh lây lan.
Tham khảo nhiều bài viết hay khác: Phương pháp chăn nuôi gia cầm
Nguồn: kythuatnuoitrong.edu.vn