Cừu là một trong những con vật gắn bó với nghề chăn nuôi ở Việt Nam. Nhất là những năm gần đây, khi điều kiện cải tạo của khoa học kỹ thuật máy móc hiện đại không ngừng phát triển. Tuy nhiên, để thành công trong bất cứ một ngành nghề chăng nuôi nào bạn cũng cần tìm hiểu những thông tin chi tiết liên quan đến giống loài đó. Để chăn nuôi cừu hiệu quả, giúp cừu phát triển nhanh và khoẻ mạnh người nuôi cần tìm hiểu các thông tin về cừu. Cùng tìm hiểu những đặc tính ăn uống, sinh hoạt, sinh sản của cừu thông qua bài viết sau nhé!
Mục lục
Đặc điểm của nuôi cừu
Nuôi cừu hay chăn nuôi cừu là việc thực hành chăn nuôi các giống cừu nhà. Đây là một bộ phận trong chăn nuôi gia súc. Cừu được chăn nuôi để lấy các sản phẩm quan trọng như thịt cừu, sữa cừu, lông cừu, da cừu và các sản phẩm khác. Đây là một trong những loài gia súc được con người thuần hóa sớm nhất để lấy lông, thịt, sữa, mỡ và da. Đàn cừu trên thế giới hiện nay là trên 1 tỷ con.
Cừu vẫn là một loại gia súc cung cấp thịt và lông quan trọng cho đến ngày nay, và người ta cũng lấy da, sữa và động vật cho nghiên cứu khoa học. Cừu là một trong số ít động vật được nuôi để lấy thịt,thịt cừu là một thực phẩm phổ biến ở nhiều nước châu Âu, châu Mỹ và châu Á, ở những vùng thảo nguyên.
Cừu có nguồn gốc từ tự nhiên của châu Âu và châu Á. Một trong những động vật đầu tiên được thuần hóa với mục đích nông nghiệp. Là một con vật quan trọng trong lịch sử nông nghiệp, cừu có chỗ ăn sâu trong văn hóa của con người.
Đặc điểm nuôi cừu
Ưu điểm của cừu (con cái)
+ Là con cừu cái có phần đầu rộng hơi dài mình nở rộng, ngực sâu và dài, thể hiện sự nhanh nhạy.
+ Cừu cái có phần lưng thẳng bụng to vừa phải, hong rộng, có bộ lông mượt mà.
+ Vật nuôi có bộ phận sinh sản khoẻ mạnh.
+ Đặc biệt các chân trước và sau cứng cáp thẳng đứng, các khớp gọn thanh để dễ phát triển.
+ Cừu lấy giống cần có vú phát triển, vú thuộc loại vú da (bóp thấy bên trong mềm nhão nhưng khi căng sữa tiết ra nhiều). Gân sữa (tĩnh mạch) nên nổi rõ.
Đặc điểm của cừu con
+ Đối với cừu con, thì hai tuần tuổi đầu thức ăn chủ yếu là sữa mẹ, không nên cho uống sữa bột.
+ Khi cừu con bước sang tuần tuổi thứ hai, thì bắt đầu bứt ngọn cỏ để ăn lúc này dạ cỏ mới phát triển. Và vào tuần tuổi thứ 5, sẽ là giai đoạn phát triển mạnh.
+ Khi cừu con đã cứng, phải có cỏ tươi cho cừu con ăn để kích thích bộ máy tiêu hoá phát triển (đặc biệt là dạ cỏ). Cừu con sẽ chuyển nhanh sang giai đoạn tự dưỡng nhờ nguồn thức ăn bên ngoài. Đồng thời giúp bù đắp lượng dinh dưỡng thiếu hụt do sữa mẹ.
+ Những con cừu có tốc độ sinh trưởng nhanh, khả năng tích lũy cao đầu tư thức ăn thời kỳ này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi.
Cừu con
Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống và nuôi dưỡng cừu đúng cách là điều kiện quan trọng nhất cải tiến phẩm chất giống và nâng cao năng suất chăn nuôi cừu.
+ Các loại thức ăn như: các loại cỏ tươi và khô, rơm, các loại dưa, bí, cà rốt, củ cải và ngô ủ tươi… mỗi ngày cừu có thể ăn 0,1-0,3kg/ngày thức ăn tinh.
+ Bổ sung các chất dinh dưỡng thiết yếu khác
Đa số thức ăn chất lượng thường có đủ các chất trên. Tuy nhiên vào mùa khô hàng năm thức ăn bị hiếm làm cho cơ thể cừu thiếu đi một số chất nhất là Canxi và một số Vitamin như: A,D,…. Gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức sống: đẻ con yếu, sau khi đẻ ít sữa đẻ non, niêm mạc mắt khô, mờ mắt ở con con.
Khi chăn nuôi cừu cần lượng Canxi hàng ngày trung bình 5,5 – 9,0g và 2,9 – 5,0g phốt pho, khoảng 3500-11000 UI Vitamin D… Hiện nay có tảng liếm để bổ sung khoáng có bán trên thị trường giúp bổ sung đủ chất cho cừu.
+ Người nuôi cần cung cấp đủ nước sạch để cừu uống tại chuồng. Không nên cho cừu uống nước tù đọng để tránh cừu bị nhiễm giun sán, gây ảnh hưởng sự phát triển.
Phương pháp chăm sóc
Chăm sóc cừu mẹ trước khi đẻ
+ Theo nghiên cứu, chu kỳ động dục của cừu cái 16-17 ngày.
+ Người nuôi dựa vào ngày phối giống để kịp thời đỡ đẻ cho cừu (Cừu mang thai 146-150 ngày), tránh đẻ bất ngờ làm chết cừu sơ sinh, gây tổn thất kinh tế.
+ Đồng thời , có thể bồi dưỡng thêm thức ăn tinh và rau cỏ non cho cừu chửa nhưng tuyệt đối tránh thức ăn đã hư, hỏng.
+ Trong trường hợp cừu có dấu hiệu sắp đẻ như: bầu vú căng, xuống sữa, sụt mông, âm hộ sưng to,….nên nhốt ở ô chuồng riêng có ổ rơm hoặc đi chăn gần và tránh đồi dốc cao nguy hiểm.
Chăm sóc cừu mẹ khi đẻ
Phần lớn cừu mẹ nằm đẻ nhưng cũng có một số trường hợp cừu đứng đẻ. Khi đó nên đỡ để cừu con sơ sinh khỏi bị rớt mạnh, gây tổn thương con.
+ Thông thường cừu mẹ tự liếm cừu con cho khô. Tuy nhiên vẫn lấy khăn sạch lau nước nhầy ở miệng, ở mũi cho cừu con sơ sinh dễ thở. Xong lấy dây sạch buộc cuốn rốn (cách rốn 5-6cm) dùng kéo hoặc dao cắt cách nơi buộc 2-3cm. Bôi cồn Iốt để sát trùng cho cừu con.
+ Cừu mẹ cần người nuôi giúp cho cừu con sơ sinh đứng lên bú được sữa lần đầu tiên.
+ Hầu hết, cừu mẹ khát nước nhiều nên cho cừu mẹ uống nước thoải mái, lại sức
Chăm sóc cừu con
+ Sau khi đẻ, trong 10 ngày cừu mẹ tự do cho con bú.
+ Sau ngày thứ 10 đến ngày 21, cừu con bú mẹ 3 lần trong ngày (sáng, trưa, chiều). Nên tập cho cừu con ăn thêm thức ăn tinh và cỏ non. Có thể cai sữa cừu con trong khoảng ngày tuổi 80-90.
+Đối với cừu lấy thịt: gồm các cừu đực đã cai sữa và con giống thải loại. Trước khi xuất chuồng 2 tháng cần có ô chuồng nhốt riêng để bổ sung thức ăn (vỗ béo) nhằm tăng được trọng lượng lúc xuất bán. Thức ăn bổ sung có thể là: thức ăn tinh, cỏ xanh, củ, quả, .…
Chuồng chăn nuôi
+ Cần xây nơi cao ráo, thông thoáng, sáng sủa, không có gió lùa, tránh được mưa, nắng hắt trực tiếp vào, mùa hè mát, mùa đông ấm, có sân chơi bằng phẳng và có máng uống cho cừu.
+ Đảm bảo diện tích cho mỗi đàn cừu là: đực giống 1,5-2,0m2, cái sinh sản 1,3-1,5m2, cái tơ 0,6m2. Điều này giúp cừu tăng trưởng dễ dàng hơn.
+Người nuôi nên làm chuồng kiểu sàn, mặt sàn cách mặt đất chừng 0,6-1,0m đủ chiều cao để quét dọn dễ dàng, khe hở mặt sàn 1,5cm. Bố trí máng ăn sát mặt ngoài sàn để cừu thò đầu ra ăn (mặt trước chuồng), hợp vệ sinh.
Chuồng nuôi cừu
Lưu ý
+ Người nuôi hạn chế chăn thả khi thời tiết xấu, mưa dầm.
+ Tiêm bổ sung A, D, E và Canxi cho cừu sinh sản trong mùa nắng nóng.
+ Đối với cừu nuôi bán thịt phải nhốt riêng tránh quậy phá đàn, hư hỏng chuồng trại, gây thiệt hại cho người nuôi.
+ Đồng thời thường xuyên (1,5 năm) thì thay đổi đực để giúp sinh sản tốt hơn
+Với những mục đích khác nhau, người nuôi có thể bổ sung thức ăn cho hợp lý.
Phương pháp vệ sinh
+ Vệ sinh, quét dọn phân hàng ngày. Tẩy uế 1 tháng 1 lần bằng vôi hoặc Dipterex, để đảm bảo nơi chăn nuôi sạch sẽ.
+ Người nuôi tuyệt đối không sử dụng các loại thức ăn hôi mốc, hỏng thiu.
+ Đồng thời định kỳ tắm chải cho cừu.
+ Vệ sinh máng nước và cho cừu uống nước sạch sẽ.
+ 1 năm tẩy giun 3 lần cho cừu.
+ Người nuôi cần lưu ý các chế độ tiêm phòng cho vật nuôi.
+ Bên cạnh đó, người nuôi thường kiểm tra phát hiện bệnh kịp thời. Như: loét miệng, ghẻ, đau mắt… và kịp thời điều trị.
So với chăn nuôi bò thì cừu là vật nuôi dễ tính hơn. Thức ăn của cừu rất đa dạng và không cạnh tranh với lương thực của người. Thậm chí, nó còn ăn cả những loại mà không loài nào ăn được ví dụ như xương rồng. Chính vì điều này mà ngày nay cừu càng phổ biến. Hi vọng qua bài viết này bà con sẽ có thêm nhiều thông tin hữu ích về chăn nuôi cừu. Để từ đó có thể chăm sóc hiệu quả cho cừu tại nhà, đem lại nguồn thu nhập tốt.
Tham khảo thêm thông tin tại đây để hiểu kĩ hơn về chăn nuôi gia súc.
