Bệnh thương hàn ở gà: Nguyên nhân và cách phòng trị dứt điểm

7 phút, 33 giây để đọc.

Bệnh thương hàn ở gà hay còn gọi là bệnh Salmonellosis trên gà. Đây là một căn bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn mang tên Salmonella gallinarum pullorum gây ra. Bệnh thương hàn ở gà khá phổ biến và có thể xảy ra trong mọi giai đoạn phát triển của gà. Bệnh có tốc độ lây lan nhanh chóng, gây thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi. Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và cách phòng trị dứt điểm căn bệnh này như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Lịch sử và địa dư bệnh lý thương hàn gà

  • Lịch sử của bệnh: Bệnh xuất hiện lần đầu tiên ở Anh, Klein đã ghi nhận những trận dịch lớn xảy ra ở gà. Năm 1900, Rettger (Mỹ) đã phân lập và định type mầm bệnh. Lúc đầu người ta chia bệnh thành 2 bệnh: Bệnh thương hàn gà lớn (Typhus avium) và Bệnh lỵ gà con (Pullorosis avium). Ngày nay, người ta chứng minh mầm bệnh bạch lỵ và bệnh thương hàn có những đặc điểm tính chất gây bệnh, tính chất nuôi cấy rất giống nhau. Cho nên đã xếp chung một loài Salmonella và gọi tên chung là thương hàn gà.
  • Địa dư bệnh lý: Bệnh thương hàn gà xuất hiện ở tất cả các nước trên thế giới. Bệnh gây thiệt hại đáng kể trên gà nuôi tập trung. Ở Việt Nam, bằng những kiểm tra huyết thanh học cho thấy các đàn gà đều nhiễm bệnh ở những mức độ khác nhau.

Sự truyền nhiễm của bệnh thương hàn gà

Mầm bệnh

Bệnh do vi khuẩn Salmonella gallinarum và Salmonella pullorum gây ra. Được gọi chung là Salmonella gallinarum pullorum. Trực khuẩn nhỏ, gram âm, có những đặc điểm chung của vi khuẩn họ salmonella nhưng chúng không có lông nên không di động.

Bệnh thương hàn ở gà: Nguyên nhân và cách phòng trị dứt điểm
Người nuôi cần chủ động trong việc kiểm soát mầm bệnh trên gia cầm

Trong tự nhiên vi khuẩn có sức đề kháng cao. Trong phân vi khuẩn có thể sống 3 tháng. Trong đất, nền chuồng vi khuẩn sống 2 năm. Tuy nhiên vi khuẩn lại có sức đề kháng kém với nhiệt độ và chất sát trùng ở 55oC, vi khuẩn sẽ bị tiêu diệt sau 20 phút. Bệnh sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng nhờ các chất sát trùng thông thường như sud, acid phenic, formol.

Loài vật dễ mắc bệnh

Gà, gà tây, ngỗng, ngan, các loài chim hoang đều có thể mắc. Trong phòng thí nghiệm người ta dùng thỏ để tiêm truyền.

Đường lây lan

Lây trực tiếp: Gà mẹ mắc bệnh truyền căn bệnh cho trứng. Gà trống mắc bệnh làm trứng thụ tinh bị nhiễm bệnh. Gà trống mắc bệnh làm lây bệnh cho gà mái qua giao phối.

Lây gián tiếp: qua đường tiêu hóa.

Cơ chế sinh bệnh

Sau khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn gây nhiễm trùng huyết làm cho lách sưng, viêm ruột và xuất huyết. Một số gà bị chết trong giai đoạn này, thường là gà con. Những con gà còn lại mang trùng hoặc có thể lành triệu chứng. Tuy nhiên trong phủ tạng có bệnh tích viêm mãn tính. Bài xuất mầm bệnh ra ngoài theo phân và truyền căn bệnh cho bào thai.

Bệnh thương hàn ở gà: Nguyên nhân và cách phòng trị dứt điểm
Cơ chế gây bệnh thương hàn gà là do vi khuẩn Salmonella

Bệnh có thể chuyển thành cấp tính khi sức đề kháng của gà giảm sút. Một số nguyên nhân như lạnh đột ngột, mệt do vận chuyển, thay đổi thức ăn đột ngột,…Trong trường hợp này, buồng trứng hoặc dịch hoàn, gan, lách gà đã hoại tử nặng. Niêm mạc và một số phủ tạng có thể bị xuất huyết.

Triệu chứng của bệnh

Thời gian nung bệnh từ vài ngày đến vài tuần.

  • Thể cấp tính: Một số lớn trứng gà mang trùng đến ngày nở. Gà con không làm vỡ được vỏ trứng để chui ra nên bị chết ngạt. Trứng nhiễm bệnh có thể bị chết phôi. Thai chết trước khi nở, số còn lại nở ra ốm yếu và phát bệnh ngay sau đó. Gà bệnh ốm yếu, trọng lượng thấp, bụng trễ xuống do lòng đỏ không tiêu. Nếu bệnh nặng kéo dài 1¸ 2 tuần, gà sẽ suy yếu nhanh, viêm ruột nặng, thở khó dần rồi chết.
  • Thể mãm tính: Gà gầy yếu, ủ rũ, xù lông. Niêm mạc, mào, yếm nhợt nhạt do thiếu máu, bụng tích nước trương to, tiêu chảy, phân có màu trắng bết ở hậu môn. Gà mái giảm đẻ, vỏ trứng xù xì, lòng đỏ có máu. Ở gà lớn đôi khi bệnh cũng xảy ra ở thể cấp tính (nhiễm trùng huyết). Gà đột nhiên ủ rũ bỏ ăn, tiêu chảy nặng và có thể chết đột ngột do viêm các phủ tạng trong cơ thể.

Bệnh tích thương hàn ở gà

Ở gà con:

  • Gà con chết lòng đỏ vẫn chưa tiêu, có màu vàng xám, hôi thối.
  • Ruột tụ máu hoặc xuất huyết cùng với sự tích tụ dịch xuất lẫn fibrin.
  • Bệnh nặng niêm mạc ruột loét trực tràng hoại tử.
  • Nếu bệnh kéo dài cơ tim, phổi, gan lách có những nốt hoại tử màu vàng xám, to nhỏ không đều.
  • Một số gà bị viêm khớp, thường là khớp đầu gối.

Ở gà lớn:

  • Xác gầy cồm, viêm hoại tử mãn tính ở các cơ quan phủ tạng.
  • Gan sưng, trên bề mặt gan có những nốt hoại tử to nhỏ không đều, cơ tim, phổi, mề ruột hoại tử.
  • Viêm bao tim, bao tim dầy lên trong bao tim chứa dịch thẩm xuất có fibrin.
  • Lách sưng to gấp 2¸ 3 lần, ruột viêm hoại tử loét ở quay tá tràng thành từng vệt trên niêm mạc.
  • Buồng trứng méo mó, dị hình có màu vàng nâu, xanh đen.
  • Viêm buồng trứng dẫn đến viêm phúc mạc làm cho ruột, ống dẫn trứng và thành bụng dính lại với nhau.
  • Xoang bụng có nhiều dịch viêm và fibrin.
  • Một số con viêm khớp mãn tính.
  • Ở gà trống có những nốt hoại tử to nhỏ ở dịch hoàn.

Chẩn đoán bệnh

  • Chẩn đoán lâm sàng: Bệnh xảy ra ở thể cấp tính ở gà con, thể mãn tính ở gà lớn. Triệu chứng tiêu chảy, phân có màu trắng, bụng trễ xuống, mào, yếm nhợt nhạt, viêm khớp.
  • Bệnh tích: viêm loét ở ruột, hoại tử ở các cơ quan phủ tạng. Gan, tim, dạ dày, cơ không có bệnh tích viêm ở phổi, lách sưng to. Cần phân biệt với bệnh cầu trùng, nấm phổi, bệnh lao.
  • Chẩn đoán vi khuẩn học: Lấy máu gà bệnh hoặc phủ tạng cấy vào môi trường tăng sinh kiểu Mule – Kopman. Hoặc các loại môi trường khác rồi làm phản ứng sinh hóa. Đồng thời tiêm động vật thí nghiệm.
  • Chẩn đoán huyết thanh học: Phản ứng ngưng kết; Phản ứng kết tủa khuếch tán trên thạch.

Cách phòng bệnh thương hàn cho gà

Chủ yếu là vệ sinh phòng bệnh.

  • Khi chưa có bệnh: Chọn con giống hay trứng ấp phải được nhập từ những cơ sở đủ uy tín. Gà mới mua về phải cách ly và theo dõi. Sát trùng máy ấp và trứng ấp. Cách ly gà con và gà lớn. Định kỳ kiểm tra máu gà, những đàn có tỷ lệ nhiễm > 20% không được giữ làm giống. Trộn kháng sinh hoặc sulfamid vào thức ăn hay nước uống.
  • Khi có dịch bệnh: Nếu xảy ra ở gà con với số lượng ít, tốt nhất nên loại thải cả đàn để loại trừ nguồn truyền nhiễm. Nếu bệnh xảy ra ở đàn gà có số lượng lớn, nên loại bỏ những con nặng. Điều trị những con còn lại để hạn chế tổn thất về kinh tế. Những gà này chỉ được phép nuôi lấy thịt.
Bệnh thương hàn ở gà: Nguyên nhân và cách phòng trị dứt điểm
Dấu hiệu bệnh tích khi gà bị bệnh thương hàn

Cách trị bệnh

  • Hiệu quả không cao, gà khỏi bệnh thường hay mang trùng.
  • Dùng các dẫn xuất của Sulfamid 0,2¸ 0,5% trộn trong thức ăn hay pha trong thức uống.
  • Hoặc có thể dùng các kháng sinh khác như terramycin, Collistin, imequil, pulmequil, furazolidon,… Trộn thuốc vào khẩu phần thức ăn cho đàn gà ăn liên tục trong 3 – 5 ngày.

Trên đây là những thông tin quan trọng về căn bệnh thương hàn ở gà. Có thể thấy, đây là căn bệnh khá nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm nhiều kiến thức về bệnh để bảo vệ những chú gà của mình.

Mời độc giả đón đọc những tin tức có trong chuyên mục:

Nguồn: Tiepthinongnghiep.com

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Phương Pháp Trồng Trọt

Tìm hiểu và phòng ngừa căn bệnh thán thư trên hoa họ cúc

Hoa họ cúc là một loại hoa đẹp với nhiều màu sắc khác nhau. Đối với các nước trên thế …
Xem Chi Tiết

Bệnh rỉ sắt – một trong những căn bệnh phổ biến ở hoa hồng

Bệnh rỉ sắt là bệnh khá phổ biến trên nhiều loại cây trồng và hoa hồng cũng không ngoại lệ …
Xem Chi Tiết

Bệnh đốm đen vi khuẩn gây ra tác hại không nhỏ đến cà chua

Cà chua là một loại thực phẩm bổ dưỡng, giàu vitamin C và A. Đặc biệt là giàu lycopeme tốt …
Xem Chi Tiết

Giải pháp cứu thoát cây ngô (bắp) khỏi bệnh phấn đen

Ngô (bắp) là loại hạt ngũ cốc giàu chất xơ, nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Bắp …
Xem Chi Tiết

Giúp nhà nông đánh bại sâu cuốn lá nhỏ ở cây lúa

Hiện nay, lúa chiếm diện tích đất trồng lớn nhất trong tất cả các loại lương thực ở nước ta …
Xem Chi Tiết

Cứu chữa sản lượng khoai tây khỏi căn bệnh héo vàng

Khoai tây là loài cây nông nghiệp ngắn ngày. Chúng là loại cây trồng lấy củ rộng rãi nhất thế …
Xem Chi Tiết

Nuôi Thủy Sản

Hiệu quả không tưởng từ việc nuôi tôm càng xanh xen canh trên ruộng lúa

Hiện nay, do sự thay đổi khí hậu, thời tiết thất thường, giá cả bấp bênh. Khiến nghề nuôi thủy …
Xem Chi Tiết

Phương pháp nuôi cá trắm đen vừa an toàn vừa mang lại năng suất cao

Nông – lâm – ngư nghiệp là những thế mạnh nổi trội của nước ta. Trong đó, nuôi trồng thủy …
Xem Chi Tiết

Bật mí cách nuôi tôm thẻ chân trắng áp dụng công nghệ tiên tiến

Với sự phát triển khoa học – kĩ thuật ngày một hiện đại, con người đã có nhiều bước tiến …
Xem Chi Tiết

Cá nuôi thường gặp phải các bệnh gì? Đâu là phương pháp để phòng và trị bệnh

Trong những năm gần đây, số lượng bè nuôi cá từ cá nước mặn cho tới nước ngọt đều tăng …
Xem Chi Tiết

Tôm bị bệnh, xử lý ra sao cho hiệu quả và ít thiệt hại nhất

Khi nuôi tôm không thể tránh khỏi tình trạng tôm bị bệnh. Nguyên nhân để gây ra các bệnh khác …
Xem Chi Tiết

Những cách phòng bệnh đường ruột trên tôm nuôi

Trong quá trình nuôi thả tôm, có lẽ các bệnh đường ruột trên tôm luôn được quan tâm nhất. Bởi …
Xem Chi Tiết

Kỹ Thuật Chăn Nuôi

lợn rừng

Làm thế nào để chăn nuôi lợn rừng hiệu quả nhất?

Với những bà con đang có ý định nuôi heo rừng để kinh doanh thì bài viết dưới đây khá …
Xem Chi Tiết
Hiện tượng heo nái chậm động dục: Khắc phục như thế nào?

Hiện tượng heo nái chậm động dục: Khắc phục như thế nào?

Khi nuôi heo nái sinh sản, việc chăm sóc tốt hậu bị rất quan trọng. Để hạn chế và khắc …
Xem Chi Tiết

Cách phòng và trị bệnh ghẻ trên dê mà người nuôi cần nắm rõ

Trung tâm Khuyến nông quốc gia nhận định, bệnh ghẻ trên dê là một bệnh mãn tính. Bệnh thuộc nhóm …
Xem Chi Tiết

Heo nái bị bại liệt sau sinh: Nguyên nhân và cách phòng, trị như thế nào?

Trong quá trình heo nái sinh đẻ, nếu không chăm sóc chu đáo thì rất rễ mắc bệnh  Một trong …
Xem Chi Tiết

Cách nhận biết và phương pháp phòng trị bệnh đậu ở gà

Khi thời tiết khô hanh, trên đàn gà xuất hiện các mụn bằng hạt đỗ mọc ở mào, xung quanh …
Xem Chi Tiết
Những điều cần biết về bệnh thương hàn trên chim bồ câu pháp

Những điều cần biết về bệnh thương hàn trên chim bồ câu pháp

Hiện nay, chim bồ câu pháp là giống vật nuôi đươạ ưa chuộng. Bởi giá trị kinh tế mà nó …
Xem Chi Tiết